Τα αποτελέσματα του διαγωνισμού PISA δεν είναι ούτε «ατυχία» ούτε «στιγμιαίο ατόπημα». Είναι η καθαρή ακτινογραφία ενός εκπαιδευτικού συστήματος που έχει χάσει τον προσανατολισμό του. Ενός συστήματος που, αντί να προετοιμάζει τους νέους για την πραγματική ζωή, τους εγκλωβίζει σε μία άχρηστη αποστήθιση χωρίς ουσία.
Ο διαγωνισμός PISA είναι απαραίτητος. Όχι επειδή τον επιβάλλει ο ΟΟΣΑ, αλλά επειδή παρέχει ένα αντικειμενικό μέτρο σύγκρισης. Αν επιλέξουμε να τον καταργήσουμε, οφείλουμε να τον αντικαταστήσουμε με κάτι ισοδύναμο, όχι να θάψουμε το πρόβλημα κάτω από το χαλί.
Η αλήθεια είναι σκληρή: λειτουργικά αναλφάβητοι μαθητές εισάγονται στα πανεπιστήμια, όχι επειδή το αξίζουν, αλλά επειδή το εκπαιδευτικό μας σύστημα έχει πάψει να αξιολογεί ουσιαστικά. Και η κατάρρευση μεταφέρεται οριζόντια: από το Λύκειο στα ΑΕΙ, και από τα ΑΕΙ στην κοινωνία.
Η πρότασή μας για μια Παιδεία που απελευθερώνει:
- Προσαρμογή της ύλης στις ανάγκες του 21ου αιώνα. Περισσότερο STEM, περισσότερη καινοτομία, περισσότερη επιχειρηματικότητα. Όχι άλλες σελίδες χωρίς νόημα.
- Καθιέρωση ψηφιακών δεξιοτήτων και τεχνητής νοημοσύνης ως βασικά γνωστικά αντικείμενα. Όχι άλλο τεχνολογικό αναλφαβητισμό.
- Ενίσχυση του επαγγελματικού προσανατολισμού από το Λύκειο. Οι μαθητές πρέπει να γνωρίζουν τις πραγματικές τους επιλογές, όχι να παπαγαλίζουν θεωρίες χωρίς εφαρμογή.
- Πρακτική άσκηση ως υποχρεωτικό στοιχείο εκπαίδευσης. Όχι άλλα πτυχία χωρίς εμπειρία.
- Η Ελλάδα χρειάζεται μια Παιδεία που να ανταποκρίνεται στην εποχή της. Μια Παιδεία που να συνδέει τη γνώση με την πράξη. Και πάνω απ’ όλα: μια Παιδεία που να καλλιεργεί κρίση, όχι απλή απομνημόνευση.
Αν θέλουμε η Ελλάδα να σταθεί όρθια στο αύριο, πρέπει να ξεκινήσουμε από το θεμέλιο: το σχολείο.