Συμπληρώθηκαν 68 χρόνια απ’ την εφιαλτική εκείνη νύχτα του τρόμου και του πανικού που έζησε ο Ελληνισμός της Κωνσταντινούπολης με την ψυχρή και οργανωμένη καθοδήγηση της Τουρκικής Κυβέρνησης.
Τα μεσάνυχτα της 5ης προς την 6η Σεπτεμβρίου 1955, αρχίζει η εφαρμογή ενός σατανικού σχεδίου που απέβλεπε στο να ξεριζώσει, άπαξ δια παντός, τον εναπομείναντα Ελληνισμό της Κωνσταντινούπολης. Στον κήπο του σπιτιού του Κεμάλ Ατατούρκ στη Θεσσαλονίκη, τοποθετείται βόμβα που δεν προκάλεσε βέβαια καμία ζημιά πέρα απ’ τα τζάμια μερικών παραθύρων που έσπασαν. Τη βόμβα, σύμφωνα με το βούλευμα του Συμβουλίου Πλημμελειοδικών Θεσσαλονίκης που βγήκε στις 17 Δεκεμβρίου 1955, τοποθέτησε ο φύλακας του κτιρίου Χασάν Μεχμέτογλου και την παρέλαβε από τον φοιτητή Οκτάυ Εγκίν, γιό του πρώην βουλευτή Ροδόπης, και μετέπειτα αρχηγό της Τουρκικής αστυνομίας στην Άγκυρα.
Η συνέχεια του σχεδίου εξελίχθηκε στην Κωνσταντινούπολη και στη Σμύρνη.
Από στρατιωτικά αυτοκίνητα και άλλα τροχοφόρα, άρχισαν να κατεβαίνουν άτομα του τουρκικού υπόκοσμου μαζί με Λαζούς, Τσέτες και άτομα άλλων φυλών που είχαν μεταφερθεί απ’ τα βάθη της Ανατολής, οπλισμένα με σιδερένιους λοστούς, ρόπαλα, μαχαίρια και διαρρηκτικά εργαλεία. Οι οπλισμένες ομάδες των «διαδηλωτών» ξεχύνονται στους δρόμους της Κωνσταντινούπολης.
Ακολουθούν ώρες πραγματικής κόλασης.
Τα συνθήματα «Υίkίn, kirin, giavourdour» (Σπάστε, γκρεμίστε, είναι γκιαούρης) και «Kahrolsun giavourlar» (Ανάθεμα στους γκιαoύρηδες) δονούν την ατμόσφαιρα και ένα μέρος του όχλου κινείται στο Istiklal Caddesi, το περίφημο Πέρα, που στο ένα χιλιόμετρο της διαδρομής του είχε, σαν το πιο φημισμένο εμπορικό κέντρο της Πόλης, 700 περίπου μαγαζιά που το συντριπτικό τους ποσοστό ανήκε σε Έλληνες. Από τους πρώτους στόχους που δέχονται την επίθεση του παθιασμένου όχλου, το καφενείο «Επτάλοφος» στην πλατεία Ταξίμ. Τζάμια, τραπέζια, καρέκλες, μπουφέδες γίνονται συντρίμμια και η γιγαντιαία επιδρομή αρχίζει.
Οι επικεφαλής των διαδηλωτών με καταλόγους σπιτιών και καταστημάτων των Ελλήνων, που είχαν σημαδευτεί με ευδιάκριτα σήματα, διευθύνουν τις ομάδες των διαδηλωτών.
Πρόκειται για ένα οργανωμένο τυφώνα που σαρώνει τα πάντα στο πέρασμά του. Δεκάδες Έλληνες πολίτες και κληρικοί κακοποιούνται. Λεηλατούνται και παραδίδονται στις φλόγες 73 ελληνικές εκκλησίες.
Καταστρέφονται εικόνες, αγιογραφίες και σκεύη ανεκτίμητης ιστορικής και αρχαιολογικής αξίας. Καταστρέφονται ολοσχερώς και τα 26 ελληνικά σχολεία και οι πίνακες γραμμένοι με το τελευταίο μάθημα της μέρας, σκορπάνε στους δρόμους. Η Θεολογική Σχολή της Χάλκης, η Μεγάλη του Γένους Σχολή και το Ζάππειο Λύκειο δέχονται την επίθεση του όχλου με απίστευτη μανία. 4.340 ελληνικά καταστήματα καταστρέφονται και λεηλατούνται. 2.600 χριστιανικά σπίτια βρίσκονται στο μάτι του κυκλώνα και παραδίδονται στο μένος και στην πρωτοφανή λύσσα του όχλου. Ρημάζονται κυριολεκτικά τα γραφεία και τα πιεστήρια και των τριών ελληνικών εφημερίδων της Κωνσταντινούπολης. 21 ελληνικά εργοστάσια καταστρέφονται ολοκληρωτικά και οι μηχανές και τα εργαλεία αυτών που βρίσκονται στα παράλια του Βοσπόρου, πετιούνται στη θάλασσα. 110 ελληνικά εστιατόρια και ξενοδοχεία καταστρέφονται, λεηλατούνται ή παραδίδονται στις φλόγες.
Οι Πατριαρχικοί Τάφοι και τα σκηνώματα των μεγάλων ευεργετών του Έθνους, που από το 1850 τοποθετούνται στον αυλόγυρο της Ιεράς Μονής της Ζωοδόχου Πηγής δέχονται την επίθεση του όχλου που με κανιβαλική μανία σπάει τους τάφους, ξεθάβει τα οστά των νεκρών και τα σκορπάει στους δρόμους.
Στο Ελληνικό νεκροταφείο του Σισλί, μια ομάδα διαδηλωτών επί δύο ολόκληρες ώρες καταστρέφει τάφους και σταυρούς, σκάβει τους πιο πρόσφατους και βγάζει έξω τα πτώματα, μαχαιρώνοντας και κομματιάζοντάς τα.
Οι θόρυβοι από τα τζάμια, τα έπιπλα και τα είδη που καταστρεφόταν, οι καπνοί από τις φωτιές στα σπίτια, στα καταστήματα και στις εκκλησίες, οι αλαλαγμοί και τα συνθήματα του όχλου, οι κραυγές απελπισίας, ο τρόμος και ο πανικός των θυμάτων της επιδρομής, οι εκατοντάδες βιασμοί, οι δεκάδες των θανάτων αθώων θυμάτων δημιουργούν μια άλλη νύχτα Αγίου Βαρθολομαίου, μια δεύτερη άλωση της Κωνσταντινούπολης.
Στην Ιερά Μονή της Ζωοδόχου Πηγής, γνωστής σαν «Βαλουκλιώτισα», οι αστυνομικοί και ο νυχτοφύλακας που υποτίθεται ότι την φύλαγαν, καθοδηγούν τον όχλο στην καταστροφή και στη λεηλασία του ιστορικού Μοναστηριού. Ο 90χρονος μοναχός Χρύσανθος Μαντάς βρίσκει τραγικό θάνατο στις φλόγες της φωτιάς που άναψαν για να τον κάψουν. Ο 60χρονος ηγούμενος επίσκοπος Παμφιλίου Γεράσιμος βασανίζεται και τραυματίζεται βαριά στο κεφάλι.
Στα Θεραπειά, η Μητρόπολη Θεραπείων-Δέρκων παραδίνεται στις φλόγες μαζί με την σπάνια και ανεκτίμητης αξίας βιβλιοθήκη της. Το ιστορικό κτίριο της Μητρόπολης, στο οποίο πριν απ’ την επανάσταση του 1821 γινόταν μυστικές συσκέψεις με προύχοντες της Πόλης και τον Παπαφλέσσα που σαν μέλος της Φιλικής Εταιρείας σταματούσε στην Κωνσταντινούπολη καθ’ οδό προς την Οδησσό, καταστρέφεται τελείως.
Στο Μέγα Ρέμα, βρίσκεται το σπίτι του Μητροπολίτη Ηλιούπολης Γεννάδιου που είναι ό,τι καλύτερο έχει να επιδείξει το Φανάρι: Κοινωνιολόγος, ιστορικός, θεολόγος και πολυγραφότατος, μια πνευματική προσωπικότητα που μιλάει 7 γλώσσες και ακτινοβολεί όχι μόνο στον Ελληνισμό της Πόλης αλλά σ’ ολόκληρο το χριστιανισμό όπου κι’ αν βρίσκεται. Γι’ αυτήν ακριβώς την αξία του ο Γεννάδιος είναι προκαθορισμένος στόχος. Ο όχλος μπαίνει στο σπίτι του και όταν τον εντοπίζει στον επάνω όροφο, τον κακοποιεί βάναυσα και τον ρίχνει απ’ τις σκάλες μέχρι, κουτρουβαλώντας, να βρεθεί στο ισόγειο.
Ο όχλος καταστρέφει με μανία ό,τι υπάρχει μέσα στο σπίτι μαζί με την πλούσια βιβλιοθήκη που είχε δημιουργήσει ο Γεννάδιος. Στη συνέχεια τον σέρνουν στο δρόμο συνεχίζοντας την κακοποίησή του ώσπου τον εγκαταλείπουν αναίσθητο. Ο Μητροπολίτης Ηλιουπόλεως Γεννάδιος, πεθαίνει λίγα εικοσιτετράωρα μετά τα γεγονότα.
Στη Σμύρνη, οργανωμένα στίφη ξεχύνονται στους δρόμους με προκαθορισμένους στόχους: Ο πρώτος στόχος είναι το Ελληνικό περίπτερο στη Διεθνή Έκθεση της Σμύρνης, που καταστρέφεται και πυρπολείται. Ο δεύτερος στόχος είναι το Γενικό Προξενείο της Ελλάδος στη Σμύρνη που παραδίδεται στις φλόγες μπροστά στο απαθές βλέμμα των Τούρκων φρουρών του. Έντρομος ο Γενικός Πρόξενος καταφέρνει να διαφύγει με την οικογένειά του από την πίσω πόρτα. Ο επόμενος στόχος, τα σπίτια των Ελλήνων αξιωματικών που υπηρετούσαν στο ΝΑΤΟ. Με καταλόγους που έχουν τις διευθύνσεις τους, οι “διαδηλωτές” επιτίθενται εναντίον τους ρημάζοντας, λεηλατώντας, κακοποιώντας και καίοντας έπιπλα, σπίτια και ελληνικές σημαίες.
Όταν, μετά τα μεσάνυχτα, οι οργανωμένες ομάδες έχουν ολοκληρώσει το έργο τους η Τουρκική Κυβέρνηση ευαρεστείται, επιτέλους, να κηρύξει στρατιωτικό νόμο.
Το σχέδιό τους σημείωσε καταπληκτική επιτυχία. Το σύνολο σχεδόν των ελληνικών περιουσιών καταστράφηκε. Ο ελληνικός πληθυσμός τρομοκρατήθηκε. Οι απειλές για την ζωή των Ελλήνων της Κωνσταντινούπολης τους έκανε να νιώθουν πώς βρισκόταν σ’ ένα απέραντο ναρκοπέδιο.
Τα συνθήματα «Bugun maliniz, yarin kafaniz» (Σήμερα το βιός σας, αύριο το κεφάλι σας) και «Dun seker bayrami, bugun kurban bayrami» (Χθες ήταν η γιορτή του γλυκού, σήμερα είναι η γιορτή της θυσίας), σπέρνουν τον τρόμο και τον πανικό στον θανάσιμα λαβωμένο Ελληνισμό της Πόλης. Το καταλυτικό συναίσθημα της ανασφάλειας παραλύει τις ψυχές όλων. Τα δάκρυα, στα μάτια και στις καρδιές, τρέχουν ασταμάτητα.
Ο Πατριάρχης Αθηναγόρας, ο τραγικός πνευματικός ηγέτης που έσειρε τον βαρύ σταυρό του μαρτυρίου, προσπαθεί να εμψυχώσει όλους όσους έχασαν το θάρρος κι’ είναι έτοιμοι να φύγουν:
- «Είδατε, τους λέει, τα κόκκαλα; Ξεθάφτηκαν για να σας μιλήσουν, για να σας πουν το χρέος πού χετε να μείνετε σε τούτη τη γη που γεννήθηκαν οι πατέρες σας, οι πατέρες των πατέρων σας, εσείς, τα παιδιά σας».
Μάταια όμως. Η μοίρα της Πολίτικης ρωμιοσύνης είναι πολύ σκληρή.
Σήμερα, εμείς οι «ΣΠΑΡΤΙΑΤΕΣ», υπερασπιζόμαστε όχι με λόγια, αλλά με έργα, τον Ελληνισμό της Κωνσταντινούπολης, και αποτυπώνουμε το επίπεδο του σύγχρονου ελληνικού πολιτισμού μας, τουλάχιστον όσον αφορά τη μεταχείριση που επιφυλάσσουμε στη μουσουλμανική μειονότητα της Δυτικής Θράκης.